آقاي احد! کاش همه مطلب را مي آوردي تا اتهام بدي به تو نچسبد ! استاد مطهري دو هفته پيش از شهادتشان مصاحبه اي انجام دادند و در پاسخ به اين سوال که :" - وزارت امر به معروف و نهى از منكر كه امام هم راجع به آن اشاره‏اى فرمودند چه خواهد بود و يا چه بايد باشد؟ آيا با اين دانشگاههايى كه شما فرموديد ارتباطى مى‏تواند داشته باشد؟ " فرمودند : « آنچه ايشان فرمودند وزارت امر به معروف نيست (اگر اسمش را وزارت بخواهيم بگذاريم، معنايش اين است كه دستگاهى وابسته به دولت باشد و از بودجه دولت استفاده كند و قهرا تحت مقررات و ضوابط دولتى باشد و زير نظر نخست‏وزير وقت و وزيرى كه از ناحيه نخست‏وزير تعيين مى‏شود)، بلكه مقصودشان يك‏ مؤسسه مستقل و وابسته به روحانيت است و اين نظريه بر اساس نظريه ديگرى است كه ايشان درباره روحانيت دارند كه روحانيت بايد مستقل بماند همچنان كه در گذشته مستقل بوده است، و نهضتهايى كه روحانيت كرده به دليل مستقل بودنش بوده. اين كه روحانيت شيعه توفيق پيدا كرده كه چندين نهضت و انقلاب را در صد ساله اخير رهبرى كند به دليل استقلالش از دستگاههاى حاكمه وقت بوده. حالا هم كه حكومت، حكومت اسلامى مى‏شود، با اين كه حكومت اسلامى است، ايشان معتقدند كه روحانيت بايد مستقل و به صورت مردمى مانند هميشه باقى بماند و روحانيت آميخته با دولت نشود. ايشان با اين امر كه روحانيت به طور كلى وابسته به دولت شود- آنچنان كه روحانيت اهل تسنن هست- به شدت مخالفند ولو در دوره حكومت اسلامى، و نيز با اين امر كه روحانيين بيايند جزء دولت شوند و پستهاى دولتى را رسما اشغال كنند مخالفند. اين كارهايى كه بالفعل كميته‏ها دارند كه در رأس كميته‏ها غالبا روحانيين قرار گرفته‏اند، يك امر اضطرارى و اجبارى است؛ يعنى در شرايطى كه قواى انتظامى از هم پاشيده شد و تنها قوّه و قدرت‏ها در مساجد باقى ماند و افراد مسلمان سلاحها را در دست گرفتند، چون اين افراد جز از روحانيين محل از كس ديگر معمولا اطاعت نمى‏كردند، خود به خود بدون اين كه طرحى برايش ريخته شده باشد به جاى مراكز انتظامى و كلانتريها و ... كميته‏ها به‏وجود آمد و از اول هم اين مطلب عنوان شد و هميشه گفته شده، امروز هم گفته مى‏شود كه وجود كميته‏ها موقت است و بايد هرچه زودتر و هرچه بهتر باز دستگاههاى انتظامى دولتى بيايند مشغول كارشان بشوند و كميته‏ها پستها را تحويل آنها بدهند.به هر حال روحانيت نه به طور مجموعه و دستگاه روحانيت بايد وابسته به دولت شود و نه افرادى از روحانيين بيايند پستهاى دولتى را به جاى ديگران اشغال كنند، بلكه روحانيت بايد همان پست خودش را كه ارشاد و هدايت و نظارت و مبارزه با انحرافات حكومتها و دولتهاست حفظ كند. در آينده هم همين پست را بايد حفظ كند. البته اين به معنى تحريم نيست، به معنى پيشنهاد است. ممكن است زمانى‏ ضرورت ايجاب كند كه يك فرد روحانى معينى چون كس ديگرى نيست، يك پست دولتى را اشغال كند، ديگر نمى‏گوييم چون بر روحانيين تحريم شده نبايد چنين بشود. مثلا پست وزارت آموزش و پرورش را در نظر مى‏گيريم. اگر در شرايطى قرار بگيريم كه اتفاقا يك فرد غير روحانى صالحى براى تصدى اين پست نباشد ولى افراد صالح روحانى كه ضمنا تجربه در كار آموزش و پرورش هم زياد دارند و بهتر از ديگران مى‏توانند انجام دهند وجود داشته باشند، ديگر نبايد گفت كه اينها به دليل اين كه روحانى‏اند نبايد متصدى اين پست شوند، بر اينها تحريم شده، بلكه معناى مطلب اين است كه در شرايطى كه روحانى و غير روحانى هر دو وجود دارند و غير روحانى در شرايطى مساوى با روحانى وجود دارد تا چه رسد كه در شرايط بهتر وجود داشته باشد، اولويت با غير روحانى است. مؤسسه امر به معروف و نهى از منكر يعنى همان كارى كه روحانيين بايد انجام دهند ولى با تشكيلات. تا حالا هم امر به معروف و نهى از منكر مى‏كردند ولى به وسيله منابر و سخنرانيها و مقاله‏ها كه يك كار ناقصى بود. اين كار مى‏خواهد به صورت يك تشكيلات منظم در بيايد كه تمام مملكت را بپوشاند؛ اصلا امر به معروف كلاس داشته باشد، افرادى آموزش ببينند، هر كسى كه چهار تا منبر ياد گرفت به خودش حق ندهد كه برود امر به معروف و نهى از منكر كند. آن كسى كه مى‏خواهد امر به معروف و نهى از منكر كند بايد كلاس ببيند و ياد بگيرد و براى اين كار مجاز باشد، و محدود باشد به طورى كه آن كسى كه در يك رشته مى‏تواند امر به معروف و نهى از منكر كند و نه در رشته ديگرى، از حد خودش تجاوز نكند. بعلاوه همه مراكز امر به معروف و نهى از منكر- كه بايد تمام كشور را بپوشاند- با يكديگر در ارتباط باشند و از يك مركز دستور بگيرند و يك نوع هماهنگى و در حقيقت يك نوع پرورش دينى و مذهبى هماهنگ وجود داشته باشد. /مجموعه ‏آثار استاد شهيد مطهرى، ج‏24، ص: 311 و 312/