تقدیر حوزه از اخراجی ها


استقبال بالای مردم از فیلم اخراجی ها ساخته مسعود ده نمکی ، نقطه عطفی در عرصه فرهنگی و سینما ایجاد کرده و ناگزیر نقدها و نظرهای بسیاری را باخود همراه کرده که به حجم آن افزوده خواهد شد.
شاید هنوز زود باشد که در باره این فیلم حرفی زد و یا باید نقد آن را به کارشناسان سپرد اما ، در همین مرحله که پرده سینماها در حال اکران آن هستند ، جا دارد یکی دونکته باریک تر از مو را یاد آوری کرد.
در متن این فیلم نکته‌ای نهفته که آن را از دیگر فیلم‌های همسان چه در زمینه طنز چه در عرصه فیلم جنگی و چه مایه مذهبی جدا می کند.
در هر سه گستره ، اخراجی ها تعمد دارد گزارش گر واقعیت باشد نه تصنع، شعار و خیال.
طنز پردازی های ساختگی که هیچ گاه ملموس و قابل تجربه نیستند ، صحنه های ویژه جنگی که خیال پردازانه و شبهه ناک هستند و نگاه‌های بی‌ریشه مذهبی که غالبا ضد مذهب هستند از جمله آسیب های فیلم های ایرانی است و گاهی باید ضمن خسته نباشید به سازندگان متعهد آنها ، خواهش کرد که دیگر در این موضع ها فیلم نسازند!
سخن در این باب بسیار است اما آنچه که این نوشته مورد نظر دارد بخش مذهبی به ویژه روحانیت است.
شخصیت حوزوی ، با توجه به تقدس دینی و شرعی و ملاحظات سیاسی، همواره سوژه‌ای دور از دسترس هنرمندان بوده اما چندی است سینما و تلوزیون رویکرد ویژه‌ای را آغاز کرده و مستقیم و غیر مستقیم به این مسئله می‌پردازد.
این کار تازه البته اشکالات فراوان خود را دارد و شاید کسی نیست که مشاوره و اصلاح آن را به عهده بگیرد .  این آثار تاکنون توانسته‌اند دسیافتنی بودن و قابل نقد بودن این قشر را مطرح کنند اما فاصله آن ها تا واقعیت بسیار است که جدا از این موضوع ، نشانگر پایین بودن سطح علمی و پژوهش دست اندرکاران این رشته است .
اخراجی‌ها نگاه واقع‌گرایانه خود را در بازی و نقش روحانی نیز رعایت کرده است . شاید جالب باشد که بدانیم آمار شهدای روحانی به نسبت جمعیت صنفی، بالاترین رتبه را دارد . این غیر از حضور فعال طلاب در جبهه ها و نقش تبلیغی روحانیت در پشت جبهه دارد اعم از تربیت نیرو و اعزام و امور فرهنگی. سند این حضور را می توان در وصیت نامه شهدا در رابطه با روحانیت دید تا جایی که برخی شهیدان وصیت می کردند که پس از تشییع ، نمازشان را امام جماعت محل یا روحانی معتمد شهر یا امام جمعه بخواند.
شخصیت روحانی در اخراجی‌ها نقش مردمی ، تربیتی ، فرهنگی ، پرهیز از شعار، حضور در صحنه و جانفشانی را به خوبی ایفا می‌کند. چیزی که خود شعار نیست بلکه گوشه‌ای است از واقعیت‌های زیبای هشت سال دفاع مقدس.
اکنون از خود می‌پرسیم آیا حوزه علمیه به این نگاه و اثر بدیع چه خواهد گفت .
باید منتظر آفرین حوزه نشست تا رابطه حوزه و هنر را در نقطه‌ای که هنر به استقبال آمده است دید.